 |
Ousmane Sembéne |
1923 yılında Senegal'de doğdu. Sanat yaşamına yazarlıkla başlayan Sembéne daha sonra yoluna yönetmenlikle devam etmiştir.
1962 yılında Moskova'ya giderek sinema eğitimi almıştır. Çektiği filmler bir çok uluslararası festivalde yarıştı. 11 Moskova Uluslararası Film Festivali kapsamında kendisine sinemaya katkıları dolayısıyla ödül verildi. Afrika sinemasında ilklere imza atan Ousmane Sembéne 09.06.2007 yılında Dakar - Senegal'de hayatını kaybetti...
İlk tanışmam;
1963 yapımı kısa metraj "Borom Sarret"
Dakar'da at arabasıyla yolcu taşıyan Abdoulaye, bir gün arabasına zengin mahallesinden bir yolcu alır ancak zengin mahallelerine at arabalarının girmesi yasaktır...
Toplumun arasındaki zengin-fakir ayrımını 18 dakikada anlatıyor bizlere.
Sembénen'nin arabacısıyla Yılmaz Günye'in "Umut' filmindeki arabacı Cabbar karakteri çok benzer birbirine...
Filmden replik:
"Atalarımın kahraman olmasından bana ne...Şimdi meteliksizim..."
Seyrettiğim ikinci filmi: 1966 yapımı "La Noire de"
Senegal'de yaşayan Diouana, ailesine maddi destekte bulunmak için bulundukları yerde yaşayan Fransız bir çiftin çocuklarına bakıcılık yapar. Fransızlar ülkelerine dönecekleri zaman Diouana'ya kendileriyle gelmesi için teklifte bulunur. Fransa'da yaşamak, başka yerleri görmek, dünyaya açılmak...
En güzel kıyafetlerini giyip Fransa'ya giderken kafasında kurup düşlediği hayatı yaşamak kolay olmayacaktır.
Ayrıca film, Afrika'nın ilk uzun metraj filmidir...
Filmden replik:
"Burada kapılar gece gündüz kilitli..."
Seyrettiğim üçüncü filmi: 1971 yapımı "Emitaî"
İkinci Dünya savaşı devam ediyor...
Fransızlar köylere baskınlar düzenleyerek genç Senegallileri saflarında savaşmaları için zorla orduya götürür. İstedikleri sadece gençler değil aynı zaman da ürettikleri pirinçtir. Gençlerinin zorla beyaz adam için savaşmasına zor da olsa göz yuman köylüler, pirinç için aynı şeyi yapmak istemeyecektir.
Film, Sembéne'nin şu notuyla başlar;
Ben bu filmi Afriğkanın tüm militanlarının haklı davalarına adıyorum... Ousmane Sembéne
Filmden replik:
"Beyaz adamın savaşı bu...Ben gitmeyi reddediyorum..."
Seyrettiğim dördüncü filmi: 1977 yapımı "Xala"
Bağımsızlıktan sonra dış etkenlerden kopamayan bir topluma ayna tutuyor film. Fransız sömürgesinden kurtulduktan sonra gelişen olayları ustalıkla anlatıyor Sembéne bu filmde...
Filmden replik:
"Demokrasi,eşitlik,adalet...Bu kelimeleri anlamak için çok aç gözlüyüz..."
Seyrettiğim beşinci filmi: 2004 yapımı "Moolaadé"
Küçük kız çocuklarının sünnet edildiği bir köyde düzene karşı çıkıp bu duruma karşı savaşan Collé isimli bir kadının mücadelesini anlatır film.
Filmden replik:
"- Cire, erkekliğe ihanet ediyorsun!
- Erkek olmak için bir çift taşak yetmez..."
Ousmane Sembéne, filmlerinde genellikle sömürge düzeni, ırkçılık ve inanç meselelerine değinmiştir...
Yorumlar
Yorum Gönder